


Γενικά
Η αφίδα της πατάτας (Macrosiphum euphorbiae) προέρχεται από τη Βόρεια Αμερική αλλά πλέον έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Είναι ένα εξαιρετικά πολυφάγο είδος με προτίμηση στα Solanaceae (ιδιαίτερα στην πατάτα), αλλά έχει επίσης εντοπιστεί σε περισσότερα από 200 είδη φυτών που ανήκουν σε περισσότερες από 20 οικογένειες. Δημιουργούν αποικίες σε διάφορες καλλιέργειες λαχανικών και καλλωπιστικών φυτών θερμοκηπίου καθώς και στην τομάτα, τη μελιτζάνα και τις τριανταφυλλιές.
Βιολογικός κύκλος και εμφάνιση της αφίδας της πατάτας
Οι αφίδες έχουν πολύπλοκο βιολογικό κύκλο με πτερωτές και άπτερες μορφές ενηλίκων και μια μεγάλη ποικιλία στο χρώμα. Όταν η αναπαραγωγή είναι ασεξουαλική, οι νεαρές αφίδες γεννιούνται ως ανεπτυγμένες νύμφες. Ξεκινούν αμέσως να απομυζούν τους χυμούς των φυτών και αναπτύσσονται πολύ γρήγορα. Όταν η αναπαραγωγή είναι σεξουαλική, οι αφίδες γεννούν αυγά που διαχειμάζουν. Στα θερμοκήπια, η αναπαραγωγή πραγματοποιείται με παρθενογένεση, με τα μη γονιμοποιημένα ζωοτόκα θηλυκά να συνεχίζουν να παράγουν νέες γενιές θηλυκών. Στις αφίδες πραγματοποιείται έκδυση τέσσερις φορές πριν φτάσουν στο ενήλικο στάδιο. Με κάθε έκδυση ρίχνουν το δέρμα τους και αυτό προδίδει την παρουσία τους στην καλλιέργεια.
Το ενήλικο της αφίδας της πατάτας είναι μεγάλο και λεπτό με μακριά, πράσινα κεράτια, μακριά πόδια και μακριά άκρη. Τα ενήλικα είναι συνήθως πράσινα αλλά μπορεί να είναι επίσης ροζ ή κόκκινα (ειδικά στην τομάτα), ανάλογα με την πηγή της τροφής τους. Ακόμη και οι πτερωτές μορφές μπορεί να έχουν κόκκινο χρώμα.
Οι άπτερες αφίδες της πατάτας είναι 1,7 - 3,6 mm σε μήκος, επιμήκεις, με μια σκούρα διαμήκη λωρίδα κατά μήκος της ραχιαίας επιφάνειας. Στις πράσινες αφίδες αυτή η λωρίδα είναι σκούρα πράσινη, ενώ σε είδη με ροζ χρώμα είναι σκούρα κόκκινη. Ειδικά αυτή η διαμήκης λωρίδα είναι χαρακτηριστική της αφίδας της πατάτας και είναι ιδιαίτερα ορατή στις νύμφες. Οι νεαρές αφίδες έχουν μια ελαφριά σκόνη από υπόλευκο-γκρι κερί. Οι αφίδες πέφτουν αμέσως από το φυτό όταν τις αγγίξει κάτι.
Συμπτώματα προσβολής
Οι νύμφες και τα ενήλικα απομυζούν τα θρεπτικά συστατικά από το φυτό και διαταράσσουν την ισορροπία των αυξητικών ορμονών. Κατά συνέπεια, η ανάπτυξη του φυτού καθυστερεί προκαλώντας παραμορφώσεις στα φύλλα ή, εάν η προσβολή γίνει αρκετά νωρίς κατά το ξεκίνημα της καλλιεργητικής περιόδου, τα νεαρά φυτά νεκρώνονται. Η καθυστερημένη ανάπτυξη και η αποφύλλωση μειώνουν την απόδοση.
Οι χυμοί των φυτών είναι πλούσιοι σε σάκχαρα, αλλά φτωχοί σε πρωτεΐνες. Ως εκ τούτου, οι αφίδες απομυζούν μεγάλες ποσότητες χυμού για να λάβουν επαρκή ποσότητα πρωτεΐνης. Η περίσσεια σακχάρων εκκρίνεται με τη μορφή μελιτώματος, καθιστώντας την καλλιέργεια και τους καρπούς της κολλώδεις. Στο μελίτωμα αναπτύσσεται μαύρη μούχλα (Cladosporium spp.) που μολύνει τους καρπούς και τις καλλιέργειες καλλωπιστικών φυτών και τις καθιστά ακατάλληλες για αγορά. Την ίδια στιγμή μειώνεται η φωτοσύνθεση στα φύλλα, επηρεάζοντας την παραγωγή.